حافظه وراثتی یا ژنتیکی کشف جدید و جنجالی دانشمندان ژنتیک است.
در این مطلب قصد داریم به چند مورد از پژوهش های علمی که در این زمینه انجام شده اند بپردازیم.
همه ما میدانیم که برخی خصوصیات افراد به صورت وراثتی است.
برخی افراد استعداد هنری یا ورزشی را از پدر یا مادرشان به ارث برده اند.
همچنین برخی بیماری ها به صورت ارثی به نسل های بعد منتقل میشوند.
یکی از آرمان های نازی ها از بین بردن افرادی بود که بیماری های لاعلاج داشتند و از این طریق میخواستند ژن نسل های بعدی را قوی تر و سالم تر کنند.
اکتبر 1939 هیتلر مجوز کشتار معلولان و بیماران لاعلاج و صعب العلاج را صادر کرد.
این فعالیت ها عمدتا طی پروژه ای به نام کشتار از سر ترحم انجام میشد.
تحقیقات انجام شده در زمینه حافظه وراثتی
براساس مطالعات جدید زندگی اجداد ما بر رفتارهای روزمره ما تاثیر میگذارند.
شوتزنبرگر، روانشناس فرانسوی چند دهه از عمر خود را صرف نظریه ای به نام سندرم نیاکان کرده است.
کارل یونگ نیز معتقد بود که ما با خاطرات و تجربیات نیاکان در DNA خود به دنیا می‌آییم.
ما لزوما این خاطرات را به یاد نمی آوریم اما این امکان وجود دارد که اساسی ترین غریزه ما ناشی از آسیب های قبلی باشد که یک خویشاوند مرده تجربه کرده است.
تجربیات مفرط توسط اجداد شما میتوانند به صورت یک ویژگی به ژنوم شما اضافه شوند.
به عنوان مثال طی تحقیقاتی که اخیرا برای بررسی ویژگی های وراثتی انجام شده، مشخص شد فرزندان اشخاص به جا مانده از حوادث جنگ جهانی دوم سطح پایینی از ترشح کورتیزول را دارند که به این معنی است که آنها نسبت به استرس و ترس بسیار آسیب‌پذیر هستند.
گزارشگر روزنامه نیویورک تایمز اخیرا طی یک مقاله به تاثیر ژنتیک در به یاد آوردن گذشته نیاکان و انتقال موروثی آن پرداخت.
طبق این گزارش ژن ها دارای حافظه هستند.
زندگی نیاکان و اجداد ما، هوایی که تنفس کرده اند، آنچه به چشم دیده اند و غذایی که در آن دوران مصرف کرده اند میتوانند تا چندین نسل بعد روی ما تاثیر بگذارد.
دکتر بریت بروگارد متخصص علوم اعصاب از میامی میگوید این موضوعی بحث برانگیز و جذاب برای تحقیق است.
چگونه خاطرات اجداد ما از طریق دی ان ای به ما میرسند؟
شما باید قبل از بچه دار شدن این خاطرات را داشته باشید و بعد وارد مواد ژنتیکی جنین شوند.
ما میدانیم که بسیاری از ویژگی های مادر در حین بارداری به نوزاد منتقل میشود.
مثلا اگر مادر دچار افسردگی شود آنوقت این ویژگی به نوعی در نوزاد هم وجود خواهد داشت.
آزمایش موش ها برای تست حافظه وراثتی
با کمک موش های آزمایشگاهی برای بررسی حافظه ژنتیکی آزمایشی طراحی شد.
در این آزمایش یک ماز (هزارتو) ساخته شد.
موش هایی در این ماز قرار گرفتند تا مشخص شود کدام یک قادر به حل این ماز هستند.
موش هایی که راه خروج را یاد میگرفتند از دیگر موش ها جدا شدند.
فرزندان آنها نیز در همان ماز قرار گرفتند.
نکته جالب این بود که موش های تازه متولد شده وقتی برای بار اول داخل ماز قرار میگرفتند در مدت کوتاه تری نسبت به سایر موش ها ماز را حل میکردند.
اما در مازهای بیگانه از چنین مهارتی برخوردار نبودند.
این نشان میداد خاطره مسیر درست که فقط در والدین آنها می بایست وجود داشته باشد در آنها هم وجود داشته و توانسته اند کم کم آن را به خاطر بیاورند.
نتیجه گیری
این ویژگی باعث شده است انسان ها بتوانند در مدت زمان کمی که روی کره زمین حضور داشته اند پیشرفت چشمگیری داشته باشند.
در واقع نسل های بعدی از نظر یادگیری و توانایی سطح بالاتری نسبت به نسل های قبلی دارند و در حل مسائل گوناگون به اندازه نسل های قبلی نیاز به زمان ندارند.
آیا ممکن است غریزه بقا بر اساس خاطرات نیاکان ما باشد؟
اینکه میگویند حیوانات براساس غریزه رفتار میکنند به چه معناست؟
آیا غریزه غیر از این است که اطلاعاتی در حافظه ژنتیکی آنها ذخیره شده است؟
اطلاعاتی که از نسل های قبلی در مواجه با غذا یا خطرات بدست آمده اند.
به نوعی غریزه می تواند شکلی از حافظه نیاکان ما محسوب شود.
این غریزه در ژن ها حمل میشود و مغز شما را به گونه ای خاص شکل میدهد.
به عنوان مثال اکثر نوزادان بدون هیچ آموزشی به سمت سینه های مادر برای خوردن شیر تمایل دارند.
تغییرات محیطی مثل نحوه زندگی، نوع تغذیه، آب و هوا و اثرات روزمره قادرند در ساختار DNA موجودات ثبت شوند.
بنابراین اگر بتوانیم این تغییرات را یافته و رمزگشایی کنیم میتوانیم از گذشته هر موجود و نحوه تکاملش اطلاعات کاملی بدست بیاوریم.
درواقع میتوانیم مانند یک فیلم ضبط شده یا دفتر خاطرات، دقیقا بفهمیم چه وقایعی برای هر موجود طی نسل های متوالی رخ داده است.
